Khi nhắc tới thế hệ Blockchain 1.0 đầu tiên là Bitcoin, sau đó đến đại diện thế hệ 2.0 tiếp theo là Ethereum, chúng ta đều quen thuộc với cụm từ PoW (Proof of Work) hay bằng chứng công việc. Đây được hiểu là cách xác thực các giao dịch bên trong mạng lưới Blockchain bằng cách sử dụng sức mạnh tính toán để xử lý các bài toán. Trong đó, các máy tính cấu hình cao, đắt tiền thường được sử dụng cho việc này.
Năm 2011 chúng ta lần đầu tiên nghe nói tới khái niệm Proof of Stake (PoS) thông qua cuộc thảo luận trên Bitcointalk. Tới 2012, dự án Peercoin là người tiên phong áp dụng thuật toán đồng thuận Proof of Stake. Và cho tới nay, thuật ngữ PoS – Proof of Stake hay còn gọi là Bằng chứng cổ phần đã rất phổ biến trong thị trường Crypto. Nó được coi là cơ chế đồng thuận của tương lai, sẽ thay thế cho PoW vốn yêu cầu cao về cấu hình phần cứng và tiêu tốn năng lượng.
Staking là gì?
Staking là hành động giữ và khóa một lượng coin nhất định để nhận được phần thưởng từ chúng. Lượng coin này có thể được khóa trong ví hoặc các nút (node) của một dự án Blockchain trong một khoảng thời gian. Phần thưởng sẽ dựa trên công sức người dùng đã bỏ ra bao gồm: lượng coin stake & thời lượng stake.
Proof of Stake là thuật toán đồng thuận trong Blockchain. Trong đó, những người tham gia sẽ stake coin (đặt cược coin) của họ vào mạng lưới Blockchain để xác thực giao dịch và tạo khối mới. Phần thưởng (gồm phần thưởng khối và phí giao dịch) sẽ được trao cho những người tham gia PoS để làm động lực cho các đóng góp của họ.
Phần thưởng (reward) ở đâu ra mà trả cho người stake?
Trong cơ chế PoS, phần thưởng cho các staker đến từ 2 nguồn là phí giao dịch và block mới được sinh ra. Tức sẽ có lượng coin mới được sinh ra đưa vào thị trường sinh ra lạm phát. Tỉ lệ lạm phát là tỉ lệ coin mới sinh ra so với lượng coin đang được lưu hành.
Tỉ lệ lạm phát này ảnh hưởng trực tiếp tới lượng lưu thông và giá của đồng coin đó. Đối với các coin có cơ chế PoS thì tỉ lệ lạm phát này luôn luôn có. Như Casper tỉ lệ lạm phát cố định 8%/năm.
Số coin được tạo ra do lạm phát được phân phối cho ai?
Phần lớn số coin tạo ra từ việc lạm phát sẽ được phân phối cho những ai tham gia Staking, phần còn lại sẽ phân phối cho các Validator.
Việc đồng coin trở nên lạm phát là một điều không phải tiêu cực, vì tổng cung vẫn không đổi. Casper sử dụng cơ chế Proof of Stake, nên việc lạm phát cũng giống như các dự án sử dụng cơ chế Proof of Work như Bitcoin, thay vì chúng ta phải đào để tạo thêm Bitcoin, thì bây giờ chúng ta chỉ cần hold coin cũng tạo ra thêm coin.
Tổng quan về Solana Staking
Staking là gì và rủi ro khi tham gia Staking?
Staking là hành động giữ 1 lượng coin nhất định trong ví hoặc Nodes/Masternodes của 1 dự án Blockchain trong 1 khoảng thời gian để nhận được phần thưởng. Phần thưởng này dựa trên công sức bỏ ra bao gồm: lượng coin stake, thời lượng stake.
Ai có thể tham gia Stake?
Ai nắm giữ SOL có thể tham gia staking bất cứ lúc nào
Tham gia Stake như thế nào?
Để tham gia Stake, bạn phải sử dụng những ví hỗ trợ Staking, không phải ví nào hỗ trợ Solana cũng hỗ trợ Staking Solana.
Bạn có thể kiểm tra các ví hỗ trợ Staking tại đây. Hiện có ví SolFlare, Exodus, Phantom, sàn Binance, sàn FTX… đã hỗ trợ Staking.
Phần thưởng Staking
Staking Yield được tính như thế nào?
Đây là công thức tính Yield khi Staking. Phần thưởng Staking và Yield sẽ được tạo ra khi mỗi khối được hoàn thành, thời gian dự kiến sẽ là 2 ngày.
Hiểu đơn giản thì khoảng 2 ngày, bạn sẽ được nhận phần thưởng Staking. 2 ngày tương ứng với số epochs để có thể unstake theo quy định.
Staking Yield dự kiến sẽ là bao nhiêu?
Staking Yield dự kiến sẽ rơi vào từ 9 – 13% trong năm đầu tiên tùy thuộc vào số lượng SOL tham gia Stake và giảm dần trong những năm sau.
Phần thưởng Staking sẽ được phân phối khi nào và ở đâu?
Phần thưởng Staking sẽ được phân phối trực tiếp vào tài khoản Staking của bạn.
Nền kinh tế trong Solana
Tỉ lệ lạm phát SOL mỗi năm sẽ là bao nhiêu?
Dưới đây là tỉ lệ lạm phát dự kiến của token SOL:
- Tỉ lệ lạm phát năm đầu tiên: 8 %
- Tỉ lệ giảm phát sau năm đầu tiên: −15% (ví dụ năm đầu tiên là 8%, thì tỉ lệ lạm phát năm sau là 6.8%, giảm -15% so với năm đầu).
- Tỉ lệ lạm phát dài hạn: 1.5% (tỉ lệ lạm phát từ 8% sẽ giảm dần về 1.5%, và sẽ duy trì ở mức này.
Số SOL được tạo ra sẽ được phân phối cho những ai?
Phần lớn số SOL tạo ra từ việc lạm phát sẽ được phân phối cho những ai tham gia Staking, phần còn lại sẽ phân phối cho các Validator.
Cách staking SOL bằng ví Phantom đơn giản
Nếu bạn chưa có ví Phantom, bạn cần cài đặt Phantom và nạp tiền vào ví.
Khi có SOL trong ví, nhấn vào số dư SOL trong ví của bạn.
Nhấp vào nút “Start earning SOL”
Chọn một validator để staking.
Chọn số lượng SOL cần staking, rồi nhấn Stake.
Chọn validator nào?
Bạn nên kiểm tra validators.app hoặc StakeView.app hoặc Stakingrewards để tìm danh sách các validator uy tín được xếp hạng, gồm các tùy chọn tốt nhất dựa trên điều kiện mạng hiện tại. Cách tìm tương tự tìm Validator cho NEAR.
Xem thêm Hướng dẫn Staking NEAR trên Ví NEAR và tìm Validator tối ưu lợi nhuận nhất
Unstake mất bao lâu?
Solana staking sử dụng các khoảng thời gian được gọi là kỷ nguyên (epochs) để phân định thời gian. Chúng thường dài 2-3 ngày. Tiền staking của bạn chỉ kích hoạt và hủy kích hoạt khi bắt đầu và kết thúc một kỷ nguyên.
Hướng dẫn nhanh
TTT tổng hợp
