Hệ sinh thái Cosmos
Cosmos được cho là blockchain Layer 0 được phát triển để giải quyết các vấn đề của mạng blockchain hiện nay. Đó là khả năng mở rộng, khả năng tích hợp và khả năng tương tác. Chính vì vậy, ngay từ khi ra đời, hệ sinh thái Cosmos đã thu hút được đông đảo sự quan tâm của các nhà đầu tư trong thị trường Crypto. Nhiều nhà đầu tư gọi Cosmos là nơi tồn tại “Internet of Blockchains”.
Để kết nối các dự án, nền tảng trong hệ sinh thái Cosmos đòi hỏi phải có một sàn giao dịch tài chính lành mạnh. Thông qua sàn giao dịch này, các nhà đầu tư sẽ phân bổ vốn hợp lý để tăng tính thanh khoản, thúc đẩy sự phát triển bền vững của dự án.
Tuy Cosmos tạo điều kiện phát triển thuận lợi cho DEX của riêng nó nhưng AMM DEX Osmosis vẫn dẫn đầu về tính thanh khoản, khối lượng giao dịch và phí giao dịch. Trong bài viết này, Tienthuattoan Capital sẽ tìm hiểu các tính năng khiến Osmosis nổi bật hơn so với các AMM DEX khác trong thế giới đa chuỗi này.
Tổng quan về dự án Osmosis
Osmosis là một AMM DEX được hỗ trợ bởi Inter-Blockchain Communication (IBC) trong hệ sinh thái Cosmos. Dự án này được phát triển vào tháng 01/2021 bởi Sunny Aggarwal và Josh Lee với sự bảo trợ của Osmosis Labs.
Osmosis là blockchain Layer 1 sử dụng giao thức đồng thuận bằng chứng cổ phần PoS và được xây dựng bằng cách tích hợp Cosmos SDK. Osmosis cho phép các nhà phát triển thiết kế và triển khai các AMM được tùy chỉnh bằng cách sử dụng các module khác nhau và tận dụng hệ thống quản trị trên chuỗi.
Phân tích các yếu tố tác động đến tính thanh khoản trên Osmosis
Cơ chế hoạt động của Osmosis
Osmosis hoạt động tương tự như các AMM khác trong hệ sinh thái. Các nhà cung cấp thanh khoản khóa token vào một hợp đồng thông minh để nó tự động thực hiện các giao dịch thông qua hoán đổi token. Đổi lại, các LP sẽ nhận được phần thưởng tương ứng với tỷ lệ đóng góp của họ vào bể thanh khoản.
Hơn nữa, giống như nhiều AMM khác, Osmosis hoạt động dựa trên mô hình định giá lại để đảm bảo số lượng và giá trị của các token trong mỗi pool vẫn nhất quán. Trên thực tế, hầu hết tất cả các AMM đều sử dụng định giá lại vì nó giúp xác định số lượng token trong mỗi giao dịch. Mặc dù giá của các token luôn luôn biến động nhưng nhờ mô hình này, cơ hội cho các nhà kinh doanh chênh lệch giá sẽ được giảm thiểu khi công thức định giá cơ bản được duy trì.
Cơ chế khuyến khích thanh khoản của Osmosis
Osmosis duy trì và đảm bảo tính thanh khoản dồi dào dựa trên hai cơ chế: Bộ đo thanh khoản liên kết (Bonded Liquidity) và phí rút lui (Exit Fee).
- Bộ đo thanh khoản liên kết (Bonded Liquidity)
Bonded Liquidity có cơ chế hoạt động rất đơn giản: LP cung cấp thanh khoản vào pool trong một khoảng thời gian nhất định sẽ nhận được thưởng bằng token gốc OSMO.
LP có thể chọn khoảng thời gian mà họ sẵn sàng khóa các token của mình. Số lượng phần thưởng OSMO thu được phụ thuộc vào độ dài của thời gian khóa và số lượng token ==> khuyến khích được người dùng (swapers) và farmers trung thành và lâu dài sẽ được quyền lợi cao nhất. Tất cả đều được quyết định bởi giao thức quản trị.
Điều thú vị là không phải tất cả các pool đều nhận được phần thưởng. Người nắm giữ OSMO sẽ quyết định pool nào kiếm được ưu đãi thanh khoản. Một số pool nhất định nhận được “điểm phân bổ” và phần thưởng OSMO tiếp theo được phát hành tương ứng dựa trên số điểm của mỗi pool. Còn đối với các pool không nhận được ưu đãi, các LP có thể phân phối phần thưởng nội bộ.
- Phí rút lui (Exit Fee)
Khi các LP rút vốn từ các pool thanh khoản trước thời hạn quy định, họ sẽ phải chịu một khoản phí nhỏ được tính dưới dạng token LP, hay còn gọi là phí rút thanh khoản trước hạn. Phí này được xác định bởi người tạo pool và được thiết kế để mang lại lợi ích cho những LP còn lại.
Như vậy, khi LP quyết định rút thanh khoản, họ sẽ nhận lại vốn ban đầu cộng với phí giao dịch tích lũy trừ đi phí rút lui và khoản lỗ tạm thời (impermanent loss).
Giao thức Inter-Blockchain Communication (IBC)
Đáng chú ý, Osmosis là AMM DEX hỗ trợ IBC đầu tiên trong hệ sinh thái Cosmos. Mặc dù đã có một số dự án triển khai giao thức này như Gravity DEX hay Injective Protocol nhưng Osmosis vẫn là sàn giao dịch có khối lượng truyền IBC lớn. Với lợi thế người đi đầu, Osmosis tiếp tục đứng đầu trong các giao dịch IBC và đứng thứ hai về tổng số giao dịch, sau hệ sinh thái Terra.
Osmosis được hưởng lợi từ sự quan tâm ngày càng tăng đối với hệ sinh thái Cosmos. Tổng khối lượng giao dịch và thanh khoản bị khóa đều tăng kể từ khi ra mắt.
Phân tích các tính năng nổi bật của Osmosis
Khả năng tùy chỉnh AMM
Osmosis được coi là “phòng thí nghiệm AMM hoàn hảo” khi cho phép các nhà phát triển có thể thử nghiệm các tính năng tạo lập thị trường khác nhau. Từ đó, tìm kiếm ra các giải pháp sáng tạo để giảm thiểu chi phí trượt giá và các tổn thất bất thường.
Không giống như các AMM DEX khác, Osmosis cho phép các nhà phát triển tùy chỉnh các giao thức và đường cong giá của họ dựa trên các thông số khác nhau, bao gồm chi phí hoán đổi token, trọng số token và chi phí tính toán của giao thức TWAP. Đồng thời, các module của Osmosis cho phép tạo ra các loại tài sản DeFi mới hoặc các giao thức với chi phí linh hoạt.
Lưu ý rằng, tất cả các pool Osmosis đều do chủ sở hữu token LP quản trị. Quyền biểu quyết được phân phối dựa trên tỷ lệ nắm giữ tài sản trong pool. Vì vậy, Osmosis mong đợi các nhà cung cấp thanh khoản có thể xác định cách sử dụng nguồn vốn tối ưu và hiệu quả hơn.
Superfluid Staking
Bảo mật là một trong những vấn đề cốt lõi mà Osmosis đặc biệt quan tâm. Do đó, các nhà phát triển của dự án này đã thiết kế một giải pháp thông minh gọi là Superfluid Staking. Đây được coi là một trong những tiến bộ mới nhất của giao thức đồng thuận bằng chứng cổ phần PoS. Phương pháp này cho phép các LP cung cấp thanh khoản bằng token OSMO đồng thời sử dụng token này để mang lại khả năng bảo mật cho mạng cơ sở.
Mô hình Superfluid Staking có cách thức hoạt động trái ngược với Liquidity Staking. Các pool thanh khoản trong danh sách cho phép là những pool duy nhất đủ điều kiện tham gia Superfluid Staking. Đó là bởi vì Osmosis muốn hạn chế việc khai thác các tài sản rủi ro bởi các tác nhân độc hại. Việc ngăn chặn điều này xảy ra là rất quan trọng để đảm bảo tính bảo mật của bộ mạng lưới.
Lợi ích của Superfluid Staking rất rõ ràng. Mô hình này cho phép các LP nhân đôi phần thưởng của họ thông qua lợi tức được tạo ra từ phí giao dịch và thông qua phần thưởng Staking để đảm bảo mạng. Trong khi đó, mạng con được hưởng lợi từ tính năng bảo mật bổ sung, dẫn đến đôi bên cùng có lợi.
Thú vị hơn nữa, Osmosis không nhất thiết phải là người hưởng lợi duy nhất. Superfluid Staking có thể hỗ trợ các mạng lưới khác để tăng tính bảo mật.
Tích hợp CosmWasm
CosmWasm là một nền tảng hợp đồng thông minh được thiết kế đặc biệt cho hệ sinh thái Cosmos. Nền tảng này được viết dưới dạng một module có thể cắm vào Cosmos SDK. Và dự án Osmosis đã tích hợp thành công CosmWasm vào giao thức của nền tảng để truy cập nguồn tài nguyên khổng lồ chưa được khai thác.
CosmWasm cung cấp một máy ảo WebAssembly cho các nhà phát triển để triển khai xây dựng các hợp đồng thông minh có thể chạy trên nhiều blockchain Cosmos SDK. Đồng thời, theo thông báo mới, các nhà phát triển có thể sử dụng một vài tính năng bổ sung như tổng hợp lợi nhuận, quản lý thanh khoản và hơn thế nữa.
Kháng MEV (Giá trị có thể trích xuất tối đa)
Giá trị có thể trích xuất tối đa (MEV) là một trong những thách thức lớn nhất đối với các giao dịch phi tập trung. Bởi các giao dịch đều được thể hiện công khai trên sổ cái và các thợ đào có thể sắp xếp lại các giao dịch trong khối để thu lợi riêng. Vì vậy mà các hành vi MEV được coi là mối nguy hiểm khi gây ra những bất lợi đáng kể cho người dùng của sàn giao dịch DEX.
Theo MEV Explore, chỉ tính riêng Ethereum, các thợ mỏ đã khai thác được hơn 600 triệu USD kể từ tháng 01/2020.
Giải pháp của Osmosis đối với MEV là thực hiện một dạng mã hóa được gọi là “mã hóa ngưỡng”.
Quá trình mã hóa ngưỡng bắt đầu trước khi các giao dịch chạm vào mempool. Các giao dịch được mã hóa sẽ ẩn chi tiết giao dịch khỏi trình xác thực, ngăn các thợ mỏ tìm ra giao dịch nào cần ưu tiên trước. Chỉ sau khi giao dịch được hoàn tất, các thợ mỏ mới có khả năng xem chi tiết giao dịch đó.
Phân tích tokennomics của token OSMO
OSMO là token quản trị cho phép chủ sở hữu token quyết định định hướng chiến lược phát triển của giao thức, đồng thời biểu quyết các sửa đổi được thực hiện trong tương lai.
Osmosis có tổng nguồn cung ban đầu là 100 triệu token OSMO. Trong đó, 50% được sử dụng để Airdrop còn 50% được chuyển đến Quỹ dự trữ chiến lược do DAO kiểm soát. Đáng chú ý, Osmosis phát triển hình thức chu kỳ hàng ngày và phát hành token mới vào cuối mỗi chu kỳ.
Theo mô hình ban đầu, các token mới sẽ được phát hành theo lịch trình chia ba “thirdening”. Mô hình này hoạt động tương tự như mô hình chia đôi phần thưởng của Bitcoin hay còn được gọi là “Bitcoin Halving”. Sau mỗi 210.000 khối được khai thác thì phần thưởng khối của các thợ đào bị cắt giảm một nửa. Còn trong Osmosis thì việc phát hành token sẽ bị cắt giảm (1/3) một phần ba mỗi năm.
Lịch trình cụ thể như sau:
Năm thứ nhất (năm đầu tiên):
sẽ có tổng cộng 300 triệu token được phát hành, sau 365 ngày, phần này sẽ bị cắt giảm một phần ba (1/3)
Năm Thứ hai:
sẽ có tổng cộng 200 triệu token OSMO được phát hành vào năm thứ hai.
Năm thứ ba:
Trong năm thứ ba, sẽ có tổng cộng 133 triệu token OSMO được phát hành.
Quá trình chia ba này sẽ tiếp tục cho đến khi OSMO đạt được nguồn cung tối đa là 1 tỷ token.
Phân phối 100 triệu token ban đầu với thành phần như sau:
- Staking Rewards: 25%
- Developer Vesting: 25%
- Liquidity Mining Incentives: 45%
- Community pool: 5%
Tổng cung 1.000.000.000 OSMO sẽ được phân phối hoàn toàn như sau:
- Liquidity Reward Mining: 40.5%
- Developer Vesting: 22.5%.
- Staking Reward: 22.5%
- Community Pool: 4.5%
- Strategic Reserve: 5%
- Airdrop: 5%
Tóm lại
Hiện nay, các sàn giao dịch tiền mã hóa nói chung đang cạnh tranh gay gắt về khối lượng giao dịch. Các dự án đều phải liên tục đổi mới và cập nhật các tính năng mới để thu hút các nhà cung cấp thanh khoản. Dựa vào thực trạng hiện tại, cộng đồng Osmosis tin rằng sàn giao dịch này có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Với nhiều tính năng ưu việt như đa kênh, lưu trữ các pool linh hoạt, tạo lộ trình kháng MEV thú vị… thì có thể thấy Osmosis đã chuẩn bị kỹ lưỡng để thu hút một nguồn thanh khoản dồi dào.
